Bilim insanlarından küresel gıda krizi uyarısı: Açlık tehlikesi kapıda

Dünyaca tanınan bilim insanları ve ekonomi uzmanları, insanlığı bekleyen büyük bir tehlikeye karşı uyarıyor: küresel gıda krizi. Aralarında Nobel ödüllü fizikçi Robert Woodrow Wilson, kimyager Jennifer Doudna, ekonomist Joseph Stiglitz ve NASA’dan Cynthia Rosenzweig’in de bulunduğu uzmanlar, dünya genelinde artan nüfusa karşılık tarımsal üretimin yetersiz kalacağına dikkat çekti.

Bilim insanlarına göre, 2050 yılına kadar dünya nüfusu yaklaşık 10 milyara ulaşacak ve bu büyümeye ayak uydurabilmek için gıda üretiminin bugünkü seviyelere göre en az %50 ila %70 oranında artması gerekecek. Ancak mevcut koşullar altında bu hedefin çok uzak olduğu uyarısı yapılıyor. Özellikle tarım sektöründeki düşük yatırımlar, iklim değişikliğinin etkileri, su kaynaklarının azalması ve verim kayıpları, önümüzdeki yıllarda milyonlarca insanı açlıkla karşı karşıya bırakabilir.

2024 verilerine göre, dünyada yaklaşık 735 milyon insan yetersiz besleniyor. Bu sayı sadece beş yıl önce, 2019’da 613 milyondu. Artan enflasyon, savaşlar ve pandemi gibi nedenlerle gıda fiyatlarının yükselmesi, gıdaya erişimi birçok ülke için daha da zorlaştırdı. Bazı tahminlere göre, 2050 yılında yetersiz beslenen insan sayısı 1,5 milyarı geçebilir.

Bilim insanlarının uyarılarında yalnızca çevresel etkenler değil, siyasi duyarsızlık da önemli yer tutuyor. Savaşlar ve çatışmaların tarım altyapısını yok ettiği, tedarik zincirlerini kopardığı ve küçük çiftçileri üretimden uzaklaştırdığı belirtiliyor. ABD başta olmak üzere birçok ülkenin tarım araştırmalarına ayırdığı bütçeler yetersiz kalırken, askeri harcamaların devasa boyutlara ulaştığı vurgulanıyor. Örneğin, ABD tarım Ar-Ge bütçesi son 50 yıldır reel anlamda değişmemişken, askeri bütçesi 850 milyar dolara yaklaştı.

Ayrıca, Ukrayna savaşı gibi çatışmalar da küresel gıda krizini derinleştiriyor. Savaş öncesinde dünyanın en büyük buğday, arpa ve ayçiçek yağı ihracatçılarından olan Ukrayna ve Rusya’nın üretimi ciddi şekilde sekteye uğradı. Buna kuraklıklar, sel felaketleri ve gübre fiyatlarındaki artış da eklenince, özellikle Afrika ve Orta Doğu’daki yoksul ülkeler açlığın eşiğine geldi.

Uzmanlara göre, mevcut gidişat değişmediği sürece, önümüzdeki yıllarda dünyayı daha büyük bir açlık krizi bekliyor. Yerel üretimin teşvik edilmesi, sürdürülebilir tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması, gıda israfının azaltılması ve tarım teknolojilerine yatırım yapılması acil önlemler arasında gösteriliyor. Ancak bu adımların atılması için siyasi irade şart. Aksi takdirde, bu krizin en ağır bedelini her zamanki gibi yoksullar ödeyecek.