Küresel gıda fiyatları gerilerken, Kuzey Makedonya’da yaşam pahalılaşıyor
Merkez Bankası, enflasyona yönelik iç ve dış risklerin sürdüğünü, bu nedenle para politikasında dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Mayıs ayında dünya genelinde gıda fiyat endeksinin bir önceki aya göre %0,8 oranında düştüğünü açıkladı. Özellikle tahıl, şeker ve bitkisel yağ fiyatlarında düşüş kaydedilirken, et ve süt ürünlerinde ise artış yaşandı. Buna karşın, Kuzey Makedonya’da hayat pahalılığı artmaya devam ediyor.
Kuzey Makedonya Devlet İstatistik Kurumu’nun (DZS) verilerine göre, ülkede Mayıs ayında bir önceki aya göre gıda fiyatları %4,1 oranında arttı. Yıllık bazda (Mayıs 2025-Mayıs 2024) artış %4,9’a ulaşırken, yılın ilk beş ayında 2024’ün aynı dönemine göre artış %4,1 olarak kaydedildi.
Gıda dışındaki yaşam maliyetlerinde de artış dikkat çekiyor. Mayıs ayında ev bakımı ve mobilya harcamaları %3,7, sağlık hizmetleri %4,1, restoran ve otel harcamaları ise %7,8 oranında arttı.
Mevsimsel meyve ve sebzelerin pazarlarda bolca bulunmasına rağmen fiyatlar düşmüyor. Başkent Üsküp’teki market ve manavlarda fiyatlar yüksek seviyelerde seyrediyor. Örneğin, çilek kilogramı 300 denara kadar çıkarken, şeftali 170-200 denar, karpuz en az 60 denar. Salatalık biraz daha ucuz (35-50 denar) olsa da domates ve biber hâlâ 100 denara kadar alıcı buluyor. Kahve fiyatlarında da sert bir artış gözlemlendi: 100 gramlık bir marka kahve, 74 denardan 99 denara yükseldi – bu da %25’ten fazla bir zam demek.
FAO verilerine göre, Mayıs ayında dünya genelinde tahıl fiyat endeksi %1,8, bitkisel yağ %3,7 ve şeker fiyatları %2,6 oranında düştü. Özellikle mısır fiyatlarında ciddi düşüş yaşandığı belirtilirken, bu durumun artan küresel rekabet ve sezonluk üretim fazlalığından kaynaklandığı ifade edildi.
Buna karşılık, süt ürünleri fiyat endeksi %0,8, et fiyat endeksi ise %1,3 arttı.
Kuzey Makedonya Merkez Bankası, Mayıs ayında yıllık enflasyon oranının %3,3’e yükseldiğini ve bunun beklentilerin üzerinde olduğunu açıkladı. Yeni Merkez Bankası Başkanı Trayko Slavevski yönetimindeki ilk Para Politikası Kurulu toplantısında, mevcut para politikasının korunmasına karar verildi. Banka, gıda fiyatlarındaki artışın, fiyat artışlarını sınırlayan devlet tedbirlerinin sona ermesinden sonra hızlandığına dikkat çekti.
Merkez Bankası, enflasyona yönelik iç ve dış risklerin sürdüğünü, bu nedenle para politikasında dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.
Hükümet kaynaklarına göre, fiyat artışları dikkatle izleniyor ve gerekirse yeniden bazı ürünlerde tavan fiyat veya kar marjı sınırlamaları gibi önlemler alınabileceği ifade ediliyor. Portalb.mk’nın aktardığına göre, fiyat istikrarı için müdahaleler masada.
