Türkçeye aşk, Türkolojiye katkı: Radmila Desovska Grasset’in eğitimci kimliği ve izleri

Makedonya’dan Türkçeye gönül veren ve yabancılara Türkçe öğretmeni olan Radmila Desovska Grasset, Türk dili ve edebiyatına duyduğu büyük sevgiyle adından söz ettiriyor.

27 Mart 2025 tarihinde, Gotse Delçev Üniversitesi, Radmila Desovska Grasset’i 2024 yılı Filoloji Fakültesi’nin en başarılı öğrencisi olarak ilan edip ödüllendirdi.

Birlik.mk haber sitesine röportaj veren Grasset, Türkçeyi bir nehrin yüzyıllara meydan okuyan akışı gibi ruhuna dokunan bir değer olarak tanımlıyor.

Radmila Grasset’e göre Türkçe, Anadolu türkülerinin nağmelerini barındıran, kökleri Orhun’dan beslenen ulu bir çınar.

Kelimelerinde bir destanın heybetini hissettiren Türkçe, onun için sadece bir iletişim aracı değil, kültürel bir hazine.

“Türkçenin kusursuz ahengine hayranım”

Türkçeye olan ilgisi, Yunus Emre Enstitüsü'nde öğrenci olarak geçirdiği altı yıl içinde filizlenen Grasset, bu süreçte dilin kusursuz ahengine hayran kaldığını belirtiyor.

Türkçeye ilgi göstermeye başladığı dönüm noktası, Yunus Emre Enstitüsü'ndeki hocalarının ders anlatırkenki tutkusuna tanık olduğu gündü.

Radmila Grasset, “Onların Türkçeyi bu kadar sevgiyle öğretişini görünce, ‘Ben de böyle işine adanmış bir öğretmen olmalıyım’ dedim içimden. İşte o gün, Türkçe artık sadece bir dil değil, hayat yolum oldu”, ifadelerini kullandı.

Fuzuli, hem kişisel hayatında hem de akademik yolculuğunda derin bir iz bırakıyor

29 Mayıs 2024 tarihinde "Fuzuli'nin Türkçe, Arapça ve Farsça Eserlerindeki Tasavvufi Unsurlarının İncelenmesi" başlıklı bitirme tezini savunarak mezun olan Grasset, Makedonya Türkolojisine ilk katkısını sundu.

Tezinde, Grasset, Fuzuli'nin üç dildeki eserlerindeki tasavvufi unsurları inceliyor.  Bu süreçte Grasset’i en çok etkileyen şey, Fuzuli'nin tasavvufi kavramları üç farklı dilde ustalıkla işlemesi olmuş.  

Her dilin kendine özgü üslubu ve imgeleri olduğunu belirten Grasset, bu da analizi çok ilginç yaptığını vurguladı.

İncelemenin en zorlayıcı yanı, tasavvufun ve bu akımın eserlerini günümüz perspektifinden uzaklaşıp, o dönemin ruhuna tamamen odaklanarak içselleştirmek olduğunu vurguladı.

Grasset, “İnceleyen kişinin eserin içeriğini ve onun anlattığı tarihsel meseleleri daha iyi anlayabilmesi için o eserin yazıldığı dönemde kendisini hayal etmesi çok önemli bir inceleme yöntemi olduğunu düşünüyorum”, dedi.

Fuzuli'nin eserlerinin Radmila Grasset üzerinde yarattığı etkiler şu şekilde ifade edilebilir:
Fuzuli'nin tasavvufi bakış açısı, hem kişisel yaşamını hem de akademik yaklaşımını derinden etkiliyor. Fuzuli'nin ilahi aşk, sabır ve aşkınlık konusundaki vurguları, Grasset'in olaylara daha sabırlı ve derinlemesine bakabilmesini sağlıyor.
Akademik anlamda ise, metinleri yalnızca dil ve edebiyat açısından değil, aynı zamanda manevi ve felsefi boyutlarıyla da incelemenin önemini kavrıyor.
Bu yaklaşım, ona edebi eserleri yorumlarken daha geniş bir bakış açısı kazandırıyor.

Türkçeye adanmış bir gelecek

Makedonya Türkolojisine katkı sağlamış bir eğitimci olarak Grasset, Türkoloji alanının Makedonya'daki geleceği konusunda umutlu olduğunu belirtiyor.

Makedonya'daki Türkoloji dalında şimdiye kadar en büyük gelişmelerin Çocuk Edebiyatı alanında yaşandığını ifade eden Radmila Grasset, günümüzde ise Yabancılara Türkçe Öğretiminin öne çıkan bir alan haline geldiğini vurguluyor. Ancak Makedonya, bu noktada biraz zayıf kalmış durumda.

Grasset, ayrıca Türkçe dil bilgisi kitaplarının detaylıca yazılıp, İngilizce ve Makedoncaya çevrilmesinin üzerinde çalışılması gereken önemli bir konu olduğunu düşünüyor.

Türkoloji alanında gelecekte yapmayı planladığı projelerden birinin ise, İngilizce olarak hazırlanmış kapsamlı bir Türkçe dil bilgisi kitabı olduğunu belirtiyor.

Yıllar boyunca dünyanın dört bir yanından yabancılara çevrim içi Türkçe öğretirken, özellikle İngilizce konuşanların dil bilgisi konusunda zorlandıkları noktaları gözlemlediğini anlatıyor.

Söyleşide Grasset, “Bu kitapta, bu zorluklara açıklık getirerek, dil öğrenicilerinin karşılaştığı en büyük güçlükleri aşmalarına yardımcı olmayı amaçlıyorum” ifadelerini kullandı.

Radmila Desovska Grasset’in hikayesi, sadece bir eğitimci olarak değil, aynı zamanda bir kültürel miras taşıyıcısı olarak karşımıza çıkıyor. Türkçeye duyduğu derin sevgi ve akademik yolculuğu, onu yalnızca bir dil öğretmeni değil, Türkoloji dünyasında iz bırakacak bir eğitimci yapıyor.

Yabancılara Türkçe öğretimindeki deneyimleri ve Türk diline dair projeleri, gelecekte Türkoloji alanında önemli bir boşluğu dolduracak gibi görünüyor.

Hüsamettin Gina