Dünyanın en sevilen meyvesi tehlikede: İklim krizi muz üretimini bitiriyor
Muz, buğday, pirinç ve mısırın ardından dünyanın en önemli dördüncü tarım ürünü olarak kabul ediliyor.

Küresel ısınma, aşırı hava olayları ve iklim değişikliğine bağlı zararlılar; Guatemala, Kosta Rika ve Kolombiya gibi ülkelerde muz üretimini ciddi şekilde tehdit ediyor. Yeni yayımlanan “Muz Yetiştiriciliği: İklim Değişikliği Dünyanın En Sevilen Meyvesini Nasıl Tehlikeye Atıyor?” başlıklı rapora göre, bu gelişmeler hem ürün verimini azaltıyor hem de kırsal toplulukların geçim kaynaklarını yok ediyor.
Muz, buğday, pirinç ve mısırın ardından dünyanın en önemli dördüncü tarım ürünü olarak kabul ediliyor. Küresel muz üretiminin %80’i yerel tüketim için kullanılıyor. Dünya genelinde 400 milyondan fazla insan, günlük kalori ihtiyacının %15 ila %27’sini muzdaki besinlerden karşılıyor.
İhracat için yetiştirilen muzların yaklaşık %80’i Latin Amerika ve Karayipler bölgesinden geliyor. Ancak bu bölge, iklim değişikliğinin neden olduğu aşırı hava olaylarına karşı en savunmasız yerlerden biri olarak gösteriliyor.
Özellikle “Cavendish” türü muz, yüksek verimi ve taşıma dayanıklılığı sayesinde yaygın olarak yetiştirilse de, dar sıcaklık aralığında (15-35°C) büyüyebiliyor ve çok fazla suya maruz kaldığında zarar görüyor. Ayrıca bu tür, düşük genetik çeşitlilik nedeniyle hastalık ve çevresel stres faktörlerine karşı oldukça savunmasız.
İklim krizinin bir diğer etkisi ise mantar hastalıklarının yayılması. Özellikle “siyah yaprak lekesi” adı verilen mantar hastalığı, bitkinin fotosentez yeteneğini %80’e kadar azaltabiliyor. Bu hastalık, yoğun yağış ve sel gibi nemli koşullarda hızla yayılıyor.
Raporda, iklim değişikliğinin sadece tarımsal üretimi değil, aynı zamanda geçim kaynaklarını ve gıda güvenliğini de tehdit ettiği vurgulanıyor. Muz üreticileri, sorunun çözümü için daha dayanıklı türler ve sürdürülebilir tarım uygulamalarına geçiş yapılması gerektiğini belirtiyor.