Kuzey Makedonya-Birleşik Krallık anlaşması tartışma tarattı: STK’lar şeffaflık talep ediyor
Açıklamada, 2025-2027 Kamu Borç Yönetimi Stratejisi’nde de şeffaflık ilkesine açıkça yer verildiği hatırlatıldı. Bilgi eksikliği ve kamuoyu tartışmalarının yokluğu nedeniyle, ülkenin gizli borçlandırılması riskine dikkat çekildi.
Kuzey Makedonya’daki sivil toplum kuruluşları, hükümetin Birleşik Krallık ile imzaladığı yeni devletlerarası kredi anlaşmasının şeffaflıktan uzak bir şekilde yürütüldüğünü belirterek sert tepki gösterdi. Sivil toplum platformu, kamuoyunun anlaşma imzalanmadan önce tüm koşulları bilme hakkı olduğunu savunarak, bu sürecin daha önce Macaristan ile yapılan kredi anlaşmasına benzer şekilde kapalı kapılar ardında yürütüldüğünü vurguladı.
Anlaşma İmzalandı, Ancak Detaylar Hâlâ Kapalı
Sivil toplum temsilcileri, 20 Mayıs 2025 tarihinde hükümet tarafından kabul edilen ve 22 Mayıs’ta Londra’da imzalanan kredi anlaşmasının içeriğiyle ilgili kamuoyunun zamanında bilgilendirilmediğini ifade etti. “Kredi çerçevesinden yapılacak harcamalar nasıl izlenebilir olacaksa, aynı şeffaflık müzakere sürecinde de sağlanmalıydı,” denildi.
Borç Yönetim Stratejisine Aykırı
Açıklamada, 2025-2027 Kamu Borç Yönetimi Stratejisi’nde de şeffaflık ilkesine açıkça yer verildiği hatırlatıldı. Bilgi eksikliği ve kamuoyu tartışmalarının yokluğu nedeniyle, ülkenin gizli borçlandırılması riskine dikkat çekildi.
“Dost ülkelerle stratejik ortaklık anlaşmaları, gizli pazarlıklar ve halktan habersiz borçlanmalar için bahane olmamalı. Vatandaşların adına karar veriliyorsa, onlar da koşulları önceden bilmelidir,” denildi.
6 Milyar Avroluk Dev Paket
Birleşik Krallık ile yapılan anlaşma, altyapı, sağlık ve eğitim sektörlerini kapsayan toplam 6 milyar avroluk bir yatırım paketinin parçası. Anlaşmaya göre, ilk beş yıl içinde 2,2 milyar avro kredi çekilecek. Bu kaynakla Tabanovça – Gevgeli hızlı tren hattı inşa edilecek ve çeşitli hastane, sağlık ocağı ile bir tıp fakültesi kurulacak ya da genişletilecek.
Detaylar Bekleniyor
Uzmanlar ve kamuoyu, anlaşmanın faiz oranları, geri ödeme süresi ve diğer şartları hakkında daha fazla bilgi talep ediyor. Hükümet ise anlaşma şartlarının uygun olduğunu ve bu projelerin ekonomik büyüme ile kalkınmaya katkı sağlayacağını savunuyor.
Söz konusu anlaşma, Macaristan ile daha önce yapılan benzer nitelikteki hükümetler arası kredi sözleşmesinden sonra gelen ikinci örnek olarak dikkat çekiyor. Her iki durumda da şeffaflık eksikliği, kamuoyunun ve sivil toplumun tepkisini çekmiş durumda.
