Kadınlarda tükenmişlik sendromu: Sosyal eşitsizliklerin görünmeyen bedeli

Son yıllarda iş ve günlük yaşamda kronik stresin yol açtığı tükenmişlik sendromu (burnout) giderek daha fazla dikkat çekiyor. Araştırmalar, kadınların erkeklere kıyasla bu psikolojik ve fiziksel tükenmişliğe çok daha yatkın olduğunu gösteriyor. Bu durum biyolojik değil, sosyal, ekonomik ve kültürel eşitsizliklerden kaynaklanıyor.

Kadınların yaşadığı en önemli zorluklardan biri “çift mesai” olarak adlandırılan durum. İş hayatında yer alsalar da evde çocuk bakımı, yaşlı bakımı, temizlik gibi ücretsiz işleri büyük oranda kadınlar üstleniyor. OECD verilerine göre kadınlar ev işleri için erkeklerden 2-3 kat daha fazla zaman harcıyor. Bu durum kadınlarda sürekli yorgunluk ve tükenmişlik hissine yol açıyor.

Ayrıca iş dünyasında kadınlar “cam tavan” olarak adlandırılan görünmez engellerle karşılaşıyor. Yüksek eğitimli olmalarına rağmen lider pozisyonlarda az temsil ediliyor ve çoğu zaman erkek meslektaşlarından daha düşük ücret alıyorlar. Bu durum demotivasyon ve stresin artmasına neden oluyor.

Kültürel beklentiler de kadının duygusal emeğini artırıyor. Kadınlar sürekli başkalarının ihtiyaçlarını kendi ihtiyaçlarının önünde tutmaya zorlanıyor, bu da içsel çatışmalara ve duygusal yorgunluğa yol açıyor.

Kadınlarda tükenmişlikle mücadele için hem bireysel hem de yapısal adımlar gerekiyor. İşverenlerin esnek çalışma saatleri, uzaktan çalışma imkânları ve destek programları sunması, devletlerin ise cinsiyet rollerine dair kalıpları yıkacak politikalar geliştirmesi önemli. Kadınlar da kendilerine sınırlar koymalı, ruhsal ve fiziksel sağlıklarına önem vermeli, gerekirse profesyonel destek almalı.

Toplumun kadınlardan her rolü mükemmel yapmasını beklediği bir dünyada, onlara kendileri olabilecekleri alanlar açmak zorundayız. Ancak böyle eşit ve sağlıklı bir toplum inşa edilebilir.